Φαύλος κύκλος μύθων και λαϊκισµού

Καιρό τώρα αναρωτιέμαι ποιοι είναι οι πραγματικοί υπεύθυνοι για την σημερινή κατάσταση της Ελλάδας. Κάποιοι την θεωρούν τραγική, άλλοι διατηρούν μια μέση άποψη και ελάχιστοι παραμένουν αισιόδοξοι για το μέλλον της χώρας. Όποια και αν είναι η δική μας εικόνα για την Ελλάδα του 2010, όλοι έχουμε αρκετούς στόχους στους οποίους στρέφουμε την κριτική και τις κατηγορίες μας. Όμως, πόσοι έχουμε αναλογισθεί το δικό μας μερίδιο ευθύνης στα όσα προβλήματα αντιμετωπίζουμε καθημερινά; Ακόμη και αν έχουνε περάσει αρκετές σκέψεις περί προσωπικής ευθύνης ως πολίτες αυτού του τόπου, η εύκολη λύση είναι να κλείνουμε τα μάτια και να κατηγορούμε γενικόλογα το πολιτικό σύστημα. Μήπως εσκεμμένα ξεχνάμε ότι αναφερόμαστε σ' ένα σύστημα το οποίο εμείς χτίζουμε, εμείς τροφοδοτούμε και τελικώς συντηρούμε με τις επιλογές και την συμπεριφορά μας;



Την παραπάνω στάση και συμπεριφορά του ελληνικού λαού περιγράφει επιτυχημένα ο Π.Κ. Ιωακειμίδης σε άρθρο του στην εφημερίδα Τα Νέα / 16 Ιουλίου 2010, το οποίο και επισυνάπτω:

Σ΄αυτήν τη χώρα µας αρέσει να καλλιεργούµε και να συντηρούµε µύθους ως άλλοθι για ανοµίες, παθογένειες, ελλείµµατα. Αλλωστε η χώρα αυτή δηµιούργησε τη λέξη «µύθος». Ετσι καλλιεργείται ο µύθος του καλού και ενάρετου λαού που δεν φταίει σχεδόν για τίποτα από τη µια µεριά, και από την άλλη της κακής, διεφθαρµένης, ανίκανης πολιτικής τάξης και πολιτικού συστήµατος που ευθύνονται σχεδόν αποκλειστικά για όλα τα δεινά της χώρας, από την οικονοµική κρίση µέχρι τα... κυκλοφοριακά προβλήµατα. Πρόκειται βεβαίως για απλοϊκό µύθο, για πρωτόγονο πλην επικίνδυνο λαϊκισµό που θέλει να απαλλάξει τον λαό από οποιαδήποτε ευθύνη για οτιδήποτε συµβαίνει στη χώρα αυτή. Η πραγµατικότητα κάθε άλλο παρά ανταποκρίνεται σ' αυτήν τη µυθική υπεραπλούστευση.

Τέτοια διχοτόµος, λαός / πολιτική, δεν υπάρχει. Κατασκευάζεται. Σ' αυτήν τη χώρα δεν υπάρχει ο καλός λαός και η κακή πολιτική τάξη / προσωπικό. Ούτε όλοι οι πολιτικοί είναι διεφθαρµένοι ούτε όλος ο λαός ενάρετος. Για οτιδήποτε έχει συµβεί στη χώρα ευθυνόµαστε όλοι, λαός και πολιτικοί. Προφανώς ο καθένας έχει διαφορετικό µερίδιο ευθύνης, καθώς αναλογεί διαφορετικό βάρος ρόλων. Διαφορετική είναι η ευθύνη ενός απλού συνταξιούχου στην οικονοµική κρίση από την ευθύνη των decision-makers. Αλλά «ουδείς αναµάρτητος». Στο κάτω κάτω της γραφής η πολιτική τάξη/προσωπικό δεν είναι φαινόµενο έξω από τον λαό. Ο λαός µε τις επιλογές του την ανέδειξε και τη διατηρεί. Και γι' αυτές τις επιλογές του έχει ευθύνες. Ας πρόσεχε. Η προσπάθεια ορισµένων να απαλλάξουν συνολικά τον λαό από οποιαδήποτε ευθύνη για το τι συµβαίνει στη χώρα δεν βοηθά στη συνειδητοποίηση του προβλήµατος και της έκτασης της κρίσης. Δεν βοηθά ιδιαίτερα στην κατανόηση των γενεσιουργών αιτίων του προβλήµατος. Ετσι για το πρόβληµα ο καθένας τείνει να πιστεύει ότι φταίει κάποιος άλλος. Με τον τρόπο αυτό δηµιουργείται ένας πολιτιστικός φαύλος κύκλος, που δεν επιτρέπει τη ριζική αλλαγή των δεδοµένων για την υπέρβαση της κρίσης και των προβληµάτων. Γιατί η εµπέδωση ριζικών αλλαγών προϋποθέτει τη συνειδητοποίηση των προβληµάτων, ελλειµµάτων, αδιεξόδων.

Διαφορετικά διαιωνίζουµε τους επαναλαµβανόµενους κύκλους κρίσεων της ελληνικής ιστορίας...



* Ο Π.Κ. Ιωακειµίδης είναι καθηγητής του Πανεπιστηµίου Αθηνών και µέλος του Δ.Σ. του ΕΛΙΑΜΕΠ.




Πηγή: http://www.tanea.gr/default.asp?pid=10&ct=13&artid=4584650