Κάντε CLICK στην εικόνα γιατί.....: Joe Gans, ο Πρώτος Έγχρωμος Παγκόσμιος Πρωταθλητής Πυγμαχίας

Ανεξάρτητα με το πόσο κοντά στο άθλημα της πυγμαχίας βρίσκεται κάποιος, σίγουρα έχει ακουστά ορισμένους από τους μεγάλους πυγμάχους που έγραψαν ιστορία με τη καριέρα τους. Ονόματα όπως Muhammad Ali, Joe Frazier, Mike Tyson κ' Sugar Ray Robinson είναι διάσημα, με αρκετούς να γνωρίζουν τα εντυπωσιακά κατορθώματα των παραπάνω κυρίων στα ρινγκ. Ωστόσο, όπως συμβαίνει και σε άλλα αθλήματα, με τη πάροδο του χρόνου λησμονούνται σημαντικοί αθλητές που έβαλαν το δικό τους λίθο στα πρώτα δύσκολα χρόνια και έγραψαν τις δικές τους χρυσές σελίδες στη “Βίβλο” της πυγμαχίας. Ποιός έχει έστω ακούσει το όνομα Joe Gans; Μάλλον κανείς, αλλά για να είμαι ειλικρινής ούτε εγώ γνώριζα τον συγκεκριμένο πυγμάχο μέχρι τη στιγμή που θέλησα να βρω ποιος είναι ο πρώτος έγχρωμος πρωταθλητής πυγμαχίας στην ιστορία του αθλήματος. Το αποτέλεσμα της μικρής αυτής αναζήτησης είναι λοιπόν Joe Gans, ο οποίος το 1902 κατέκτησε το παγκόσμιο τίτλο ελαφριών βαρών, ταράζοντας τα νερά του αθλήματος που έως τότε είχε γνωρίσει μόνο λευκούς πρωταθλητές.

O Joseph Gant, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, γεννήθηκε 25 Νοεμβρίου 1874 στη Βαλτιμόρη του Μέρυλαντ, έμεινε ορφανός στην ηλικία των 4 και αναθρέφτηκε από τη θετή του μητέρα Maria Gant στην απομονωμένη περιοχή Old West Baltimore που αποτελεί στο σημερινό Upton. Κατά την εφηβεία του δούλευε στην αγορά Broadway του Fells Point αφαιρώντας τα κελύφη από τα όστρακα. Σε αυτό το χώρο εργασίας ο νεαρός Joe είχε την ευκαιρία να εξασκεί τις πυγμαχικές του ικανότητες, καθώς το αφεντικό του επέτρεψε να χρησιμοποιεί ένα υπόγειο για προπόνηση. Οι πρώτοι αγώνες στους οποίους συμμετείχε είχαν ιδιαίτερα υποτιμητικό χαρακτήρα, αφού ήταν διοργανώσεις στις οποίες οι λευκοί ιθύνοντες έβαζαν αρκετούς έγχρωμους άνδρες να μονομαχούν βάναυσα, χωρίς κανόνες και με δεμένα μάτια, για ελάχιστα δολάρια που αντιπροσώπευαν βέβαια το μισθό εβδομάδας στην αγορά. Σε αυτούς τους αποκαλούμενους battle royals ο Gans ξεχώρισε και τράβηξε το ενδιαφέρον ενός ντόπιου πράκτορα στοιχημάτων εν ονόματι Al Herford, ο οποίος ανέλαβε να προωθήσει τον αθλητή. Στη συνέχεια ο Joe προβάλλοντας πρωτοφανή στοιχεία για τη πυγμαχία της εποχής κέρδιζε τον ένα αγώνα μετά τον άλλο.

Η εκτεταμένη παρατήρηση του αντιπάλου, η στρατηγική προσέγγιση κάθε αγώνα και η προσαρμογή στις εκάστοτε απαιτήσεις τον έφεραν μετά από μια δεκαετία να διεκδικεί το παγκόσμιο πρωτάθλημα πυγμαχίας ελαφριών βαρών το 1900 εναντίον του Frank Erne. Ωστόσο, στο πρώτο τους αυτό αγώνα, ο Gans αναγκάστηκε να εγκαταλείψει στο δωδέκατο γύρο λόγω ενός επικίνδυνου κοψίματος στο μάτι. Η ρεβάνς βέβαια δεν άργησε και 2 χρόνια αργότερα σε ηλικία 28 ετών, ο Gans επικράτησε του Erne με knock out στο πρώτο γύρο και έγραψε ιστορία ως ο πρώτος έγχρωμος παγκόσμιος πρωταθλητής πυγμαχίας.

Κυριαρχόντας στις κατηγορίες φτερού (57κ), ελαφριών βαρών (60κ), διατήρησε το τίτλο του από το 1902 έως το 1908, αν και λόγω ελλειπών στοιχείων υπάρχει η άποψη που υποστηρίζει πως υπήρξε ένα κενό ανάμεσα σε 1904-1906 όταν σύμφωνα με ορισμένους πρωταθλητής ήταν ο Jimmy Britt. Το 1906 ο Joe Gans έπειτα από αγώνα 42 ! γύρων που συγκέντρωσε τεράστια δημοσιότητα κατάφερε να υπερασπιστεί για ακόμη μια φορά το τίτλο του απέναντι στον δανό μετανάστη Battling Nelson, που αν και έριξε στο καναβάτσο τον Gans έχασε τον αγώνα λόγω αντικανονικού χτυπήματος. Στις επόμενες όμως δύο αναμετρήσεις που ακολούθησαν το 1908, ο Nelson κέρδισε με ισάριθμα knock out τον Gans που ήδη έδειχνε σημάδια αδυναμίας από τη φυματίωση που τον ταλαιπωρούσε σε αρχικό στάδιο.

Δύο χρόνια αργότερα, 10 Αυγούστου 1910, ο Gans έχασε τη μάχη με τη φυματίωση σε ηλικία 35 ετών, εξαντλημένος ζυγίζοντας μόνο 50 κιλά. Χαρακτηριστικό της αναγνώρισης του είναι οι χιλιάδες θαυμαστές που ήταν παρόντες στη κηδεία του στη Βαλτιμόρη, καθώς και το παρατσούκλι "The Old Master" που του προσδώσανε. Αν και ορόσημο για τη πυγμαχία και τη πόλη εκείνης της περιόδου, ξεχάστηκε γρήγορα χωρίς να διατηρήσει την αναγνώριση που ίσως του άρμοζε. Αρκετοί αναλυτές συνδέουν τη μετά θάνατον περιθωριοποίηση του Gans, με την αρνητική στάση του τότε κατεστημένου σε βάρος έγχρωμων αθλητών. Ιδιαίτερο ρόλο εδώ είχε η έμμεση επίπτωση στον Gans της προσπάθειας να αμαυρωθεί η εικόνα του Jack Johnson, πρώτου έγχρωμου πρωταθλητή βαρέων βαρών το 1910, ο οποίος έθιξε για μία ακόμη φορά με το κατόρθωμά του το γόητρο των λευκών. Παρ' όλα αυτά ο Gans ήταν εκείνος που πρώτος ανάμεσα σε χιλιάδες έγχρωμους στις αρχές του 20ου αιώνα κατάφερε να αποδείξει πως όλα είναι εφικτά, κόντρα σε κάθε μορφής διάκριση και εμπόδια που υπήρχαν στη αμερικανική κοινωνία. Μια τεράστια παρακαταθήκη όχι μόνο για έγχρωμους αθλητές, αλλά και συνολικά για την "έγχρωμη κοινωνία" που συνέχισε για δεκαετίες να παλεύει για τα δικαιώματα και τις ελευθερίες της.